De CSRD – Europese rapportage verplichting over duurzaamheid
De CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) is een Europese richtlijn waar steeds meer bedrijven aan moeten voldoen. De onderneming geeft in de CSRD rapportage inzicht in haar strategie en beleid over duurzaamheid, hoe zij dit implementeert en hoe zij presteert op de betreffende prestatiemaatstaven.

MKB bedrijven zijn (nog) niet rapportage plichtig, maar kunnen zeker te maken krijgen met vragen van opdrachtgevers die dat wel zijn. Vandaar dat we de belangrijkste punten op een rijtje zetten voor je.

Het doel van de CSRD: duurzamer ondernemen
Allereerst: het waarom. Wat is het doel van de CSRD? De Europese Unie wil duurza(a)m(er) ondernemen stimuleren. Dat willen ze doen door inzicht te creëren met deze rapportage verplichting. De EU heeft zelf drie kerndoelstellingen geformuleerd:

• Verminderen van systeemrisico's van klimaatveranderingen en andere duurzaamheidsonderwerpen zoals sociale misstanden.
• Wijzigingen in kapitaalstromen: Ervoor zorgdragen dat er meer geïnvesteerd wordt in duurzame activiteiten en minder in niet-duurzame activiteiten.
• Ondernemingen meer verantwoording laten afleggen t.a.v. hun impact op mens en milieu.

Door de verplichte rapportage wordt het thema duurzaamheid vast onderdeel van het bestuursverslag en geeft het ondernemers en investeerders de kans om zo een duurzame en inclusieve groei te realiseren.
De SER heeft in november 2023 een publicatie uitgebracht die toelichting geeft op het doel en het nut van de CSRD, die zeker de moeite waard is als je je hier verder in wilt verdiepen.

Wie moet er rapporteren?
In Nederland zijn vanaf 1 januari 2024 beursgenoteerde ondernemingen met meer dan 500 werknemers verplicht te rapporteren. Zij moeten dus begin volgend jaar, 2025,  in het jaarverslag van 2024 het thema duurzaamheid opnemen. Daarna volgen er meer groepen, zie onderstaande visual van onze partner BDO.
 
Bedrijven mogen de CSRD rapportage zelf schrijven, maar een accountant moet de controle doen, net als bij de financiële rapportage van deze bedrijven. Vandaar dat je veel accountantskantoren ziet schrijven over deze wet.

Wat is het verschil tussen CSRD en ESG?
ESG is een term die ook vaak voorbij komt als er over duurzaamheid gesproken wordt. Het staat voor environmental (milieu), social (maatschappelijk) en governance (bestuur). ESG is geen wettelijke verplichting, maar een manier om in beeld brengen hoe duurzaam je onderneemt. Deze standaard wordt wereldwijd gebruikt, veelal door beursgenoteerde ondernemingen en/of bedrijven op zoek naar kapitaal. Wil je meer weten over ESG, dan raden we dit artikel* van ICT Portal aan!
Bedrijven die al rapporteerden met ESG kunnen deze kennis uitstekend gebruiken bij hun CSRD verplichting, want ook die gaat in op de drie gebieden milieu, maatschappelijk en bestuur.

Wat moet je dan rapporteren?
Hoewel je als bedrijf dus zelf je rapportage mag maken en schrijven, dient deze (natuurlijk) wel aan eisen te voldoen, namelijk aan de ESRS, de European Sustainability Reporting Standards. Deze zijn opgesteld door de EFRAG, de European Financial Reporting Advisory Group, en goedgekeurd door de EU in 2023. Heel in het kort gaat het om de volgende standaarden (met dank aan onze partner BDO):



Zoals je ziet zijn er twee overkoepelende standaarden, namelijk de ESRS 1 Algemene vereisten en ESRS 2 Algemene toelichtingen.  Die tweede is onderverdeeld in vier gebieden: governance, strategy, impact, risk & opportunity management en metrics & targets. Daarnaast zijn er 10 onderwerpstandaarden die zijn onderverdeeld in de thema’s: milieu, sociaal en governance. Er hoeft alleen over een standaard gerapporteerd te worden als dit onderwerp voor de onderneming materieel is. Voor elke materiële standaard moet er dan gerapporteerd worden op de vier gebieden uit ESRS 2.

Dubbele materialiteitsanalyse
Wat betekent het dan, dat een onderwerp materieel is? En wat betekent de term ‘dubbele materialiteitsanalyse’ die in dit kader naar boven komt? Je gebruikt de dubbele materialiteitsanalyse (vanaf nu: DMA) om te bepalen of een onderwerp materieel is en je het dus moet opnemen in je CSRD-rapportage. De DMA is een verplichte werkwijze!
Een onderwerp heeft dubbele materialiteit als het zowel de financiële waarde van de organisatie raakt als impact heeft op de omgeving/klimaat/samenleving. Het eerste (financieel) wordt outside-in genoemd, het tweede (impact) wordt inside-out genoemd. Een DMA is een lastig proces, geeft ook BDO aan, waarbij de complete organisatie betrokken moet worden, niet alleen de financiële afdeling die verantwoordelijk is voor de uiteindelijke rapportage. Immers, het gaat over bedrijfsvoering, stakeholder- en omgevingsmanagement en uiteindelijk: het duurzaam voortbestaan van het bedrijf.

Benchmarken/vergelijken rapportages
Door de CSDR en de verplichte ESRS komt er ook meer eenduidigheid in de manier van rapporteren over duurzaamheid, een uitdaging waar al een tijd mee geworsteld wordt gezien dit rapport van PWC uit 2020.

Bron
*European Knowledge Center for Information Technology. (2023, 14 november). Wat is ESG en wanneer moet een bedrijf hierover rapporteren? ICT Portal. Geraadpleegd op 29 februari 2024 van https://www.ictportal.nl/onderwerpen/corporate-sustainability/wat-is-esg