ArboNed: toename psychisch verzuim in het mkb zorgwekkend

Het gemiddelde verzuim van medewerkers in het mkb (tot 200 medewerkers) is in de eerste helft van 2018 licht gestegen naar 3,7% ten opzichte van 3,5% in 2017. Daarmee ligt het nog altijd een procent lager dan bij grotere bedrijven. Werknemers zijn niet alleen vaker ziek, ook duurt het herstel langer. Zorgelijk is de toename van het aantal ziektegevallen als gevolg van psychische klachten. Van het langdurend verzuim (langer dan 6 weken) valt 34% van de mensen om die reden uit. Dit concludeert ArboNed na analyse van haar data over de periode juli 2017 tot en met juni 2018.

Medewerkers in het mkb zijn niet alleen vaker, maar vooral ook langer ziek in vergelijking met vorig jaar, zo blijkt uit de cijfers. Van het totale verzuim duurt 21% van het aantal meldingen langer dan 6 weken. “Binnen dit langdurend verzuim zien we met name een stijging onder de oudere werknemers”, zegt Dr. Truus van Amerongen, directeur medische zaken ArboNed. “Wanneer het verzuim over de grens van 6 weken komt, is 10% van de werknemers ouder dan 45 jaar nog niet hersteld na 375 dagen. Bij de 55+ groep is dat zelfs 398 dagen.”

Zorgwekkende trend: stijging aandeel psychisch verzuim
De trend die ArboNed het meest zorgen baart, is het aandeel psychisch verzuim dat met het jaar blijft toenemen. Inzoomend op het langdurend verzuim (langer dan 6 weken) stijgt het aandeel psychisch verzuim per jaar; dat was 30% in 2016, 33% in 2017 en loopt in de eerste helft van 2018 op naar 34%.

Hoge kosten langdurend verzuim grote zorg voor mkb’er
Het duurt bij werknemers die verzuimen met psychische klachten steeds langer voordat ze weer aan het werk zijn; gemiddeld 220 dagen in de eerste helft van 2018 ten opzichte van 197 dagen in 2017 en 167 dagen in 2016. Dit zit met name in het stressgerelateerd verzuim dat is gestegen naar 25% van het langdurend verzuim. “Kijken we naar verzuimers met een burn-out, dan is  25% nog niet hersteld na 340 dagen”, zegt Van Amerongen. “Als je weet dat één verzuimdag gemiddeld 250 euro kost, betekent dit naast verlies aan productiviteit ook nog eens een flinke verhoging van de verzuimkosten. “En daar lig je als mkb’er echt wakker van.”

Ondersteuning mkb’ers
MKB-Nederland trekt dit jaar samen op met ArboNed om mkb-ondernemers te ondersteunen bij het verlagen en voorkomen van verzuim door stress. Dat doen de twee organisaties onder meer met praktische tips, een toolkit en regionale kennissessies. Voorzitter Jacco Vonhof van MKB-Nederland: “Juist in kleine bedrijven is de impact enorm als iemand langdurig uitvalt.” Met het almaar oplopende verzuim om psychische redenen wijst hij op het belang om hier als werkgever nadrukkelijk oog voor te hebben, de juiste maatregelen te treffen en een klimaat te creëren waarin zaken als werkstress goed bespreekbaar zijn. “Maar een mkb-ondernemer kan dit niet alleen”, zegt hij daarbij. “Een burn-out bijvoorbeeld is ook zelden uitsluitend werk gerelateerd, maar veelal een gevolg van een combinatie van factoren.” Vonhof wijst erop dat de toename van het aantal mensen met psychische klachten niet is voorbehouden aan het bedrijfsleven. “Het een maatschappelijk probleem. Ook onder jongeren -scholieren en studenten – zie je het aantal gevallen toenemen. Dat is zorgwekkend en vraagt om  bredere aandacht.”

Verkorten duur psychisch verzuim
Van Amerongen: “We constateren nu al een paar jaar dat psychisch verzuim een steeds groter probleem wordt. Daarom hebben wij in samenwerking met onze moederorganisatie HumanTotalCare gewerkt aan een innovatieve aanpak waarmee we het psychisch verzuim kunnen verlagen. Blijkt uit de ziekmelding dat er sprake is van verzuim met psychische klachten, dan ontvangt de medewerker een aanvullende vragenlijst. Op basis van deze informatie ontvangt de bedrijfsarts direct een datagestuurde risico-inschatting van de verzuimduur en een datagedreven advies over de aanpak. Tijdens het spreekuur vormt de bedrijfsarts zijn oordeel en zo kan hij direct het meest effectieve verzuimbegeleidingstraject starten voor de betreffende werknemer. Vanuit onderzoek wordt aangetoond dat dit de duur van het verzuim fors vermindert.”