Het IE groeit niet zonder meer met de onderneming mee

Het Intellectueel Eigendomsrecht is een verzameling aan rechten die een ondernemer de gelegenheid geven om de inspanning die wordt geleverd om een product of een naam te ontwikkelen en daarvoor bekendheid te genereren, terug te verdienen. Met een IE-recht verwerft een ondernemer een unieke positie op de markt. Hij is de enige die kan beslissen over de exploitatie, zoals de verkoop van de producten of over het gebruik van de naam. Maar, let op:

"Het IE groeit niet zonder meer met de onderneming mee."

Over het innemen van een actieve positie op het gebied van intellectuele eigendom wordt door ondernemers verschillend gedacht. De een vindt het heel belangrijk, de ander vindt het kostbaar, weer een ander heeft er nog nooit over gedacht. Onderzoek laat echter wel duidelijk zien, dat intellectuele eigendomsrechten de winstgevendheid van het MKB positief beïnvloeden.

Daarnaast zie je ook verschillen in alertheid. De ene ondernemer laat zijn IE-portefeuille jaarlijks bekijken en updaten, de andere ondernemer bekijkt zijn portefeuille eenmaal, namelijk bij registratie. Voor de laatste categorie ondernemers is dit advies het meest toepasselijk.

Grenzen van bescherming - Gebieden
Een territoriale beperking van een intellectueel eigendomsrecht speelt met name een rol bij de rechten die tot stand komen door registratie. Dit zijn merkrechten, modelrechten en octrooirechten. Bij de registratie van de rechten wordt gekozen voor een bepaald gebied waarin het recht geldt. Dit kan een land zijn, de Benelux, de Europese Gemeenschap of een ander gebied. Aan ieder gebied is een prijskaartje gebonden. Over het algemeen geldt, hoe ruimer de bescherming, hoe duurder de registratie.

Een registratie kan tussentijds worden uitgebreid. Mocht je binnen een jaar na registratie besluiten om de registratie uit te breiden, dan kan in veel gevallen de eerste datum van registratie ook voor de nieuwe registratie worden gebruikt. Dit is van belang, omdat degenen met de eerste registratie de sterkste rechten heeft. Hierdoor kan de ondernemer verweren tegen latere inschrijvers.

Grenzen van bescherming - Producten of diensten
Bij merken kennen we de bijzonderheid dat aangegeven moet worden voor welke producten of diensten het merk gebruikt wordt. Hierin moet je als ondernemer vrij specifiek zijn. Het is niet mogelijk om een merk te deponeren, waarbij zonder dat daartoe aanleiding bestaat, alle denkbare klassen en diensten genoemd worden. Anderzijds kan je bij een eenmaal ingeschreven merk de omschrijving van de klassen en diensten niet meer uitbreiden. Daarvoor moet je een nieuwe registratie moeten doen. Zonde van de kosten.

Het is dus van belang je goed te realiseren waarvoor je het merk mogelijk gaat gebruiken.

Jaarlijkse update
De meeste ondernemers registreren intellectuele eigendomsrechten op het moment dat ze net gestart zijn met ondernemen of een paar jaar bezig zijn. Ondernemingen staan niet stil en zullen zich ontwikkelen. Er ontstaan bijvoorbeeld plannen om de activiteiten uit te breiden naar andere landen. Of er ontstaan plannen om een nieuw product te ontwikkelen en toe te voegen aan het assortiment. Of een product of een merk wordt juist niet meer gebruikt. Wellicht is er iets veranderd in de concernverhoudingen en moeten de intellectuele eigendomsrechten worden verplaatst.

In elk geval, de onderneming in 2012 is niet meer de onderneming van 2013. De IE-portefeuille van 2012 zal in veel gevallen ook niet meer aansluiten op de portefeuille van 2013. Een jaarlijkse check valt daarom aan te bevelen. Dit hoeft niet veel tijd te kosten en kan een hoop ellende schelen.

Zo kwam autofabrikant Tesla voor een nare verrassing te staan, toen zij plannen maakte om haar activiteiten uit te breiden naar China. In China bleek het merk Tesla al door een andere partij geregistreerd.

Zo wilde de Amerikaanse fastfood keten Wendy’s International na 25 jaar terugkeren naar Nederland. Wendy’s is de tweede fastfoodketen in de Verenigde Staten. In 1985 heeft Wenhold Fastfood B.V. een Wendy’s filiaal gehad aan de lijnbaan in Rotterdam. Deze is na faillissement in 1986 gesloten. In de zomer van 1988 is in Boxtel een croissanterie en snackbar geopend onder de naam Wendy’s. De merkrechten zijn in 1995 vastgelegd. Toen Wendy’s International in 2000 plannen maakte om weer terug te keren naar Nederland werd zij geconfronteerd met een andere Wendy’s. De merkrechten van Wendy’s International waren, doordat deze meer dan vijf jaar niet in de Benelux waren gebruikt, vervallen. Wendy’s in Boxtel had de oudste rechten en kon - met succes - verhinderen dat Wendy’s International terugkwam op de Nederlandse markt.

Advies
Waak ervoor dat een IE-portefeuille een slapend geheel wordt. Laat het meegroeien met de onderneming en - beter nog - vooruitlopen op de plannen van de onderneming. Dit voorkomt dat de registraties, waarvoor jaarlijks wordt betaald, op het moment dat je ze nodig hebt niet meer bruikbaar zijn. Een jaarlijkse check voorkomt dat.

Meer weten over het Intellectueel Eigendomsrecht? Kijk op de website van Dijkstra Voermans of neem contact op met Marieke Kleijn.