Kwijtgescholden afkoopsom leaseauto kan belastbaar loon zijn

Als een werknemer een leaseauto wil rijden die meer kost dan het normleasebedrag wordt doorgaans een eigen bijdrage in rekening gebracht. In veel gevallen moet bij vertrek tijdens de looptijd van de leaseovereenkomst de werknemer de eigen bijdrage voor de overschrijding van het normleasebedrag over de resterende leasemaanden ineens betalen. In de praktijk wordt die vordering regelmatig kwijtgescholden of niet verhaald. Dit kan belangrijke fiscale gevolgen hebben.

De Rechtbank Haarlem deed onlangs uitspraak in een zaak tussen een werkgever en de Belastingdienst. Bij de werkgever was een leaseregeling van toepassing. Op grond daarvan waren werknemers bij uitdiensttreding op eigen initiatief gedurende de looptijd van het leasecontract verplicht om bij wijze van afkoopsom de overschrijving van het normleasebedrag voor de resterende duur het leasecontract ineens te betalen.

Bij de werkgever waren in de jaren 2004 en 2005 enkele werknemers vrijwillig vertrokken. Met sommige van hen had de werkgever afgesproken dat zij de afkoopsom niet hoefden te voldoen. Bij een aantal had de werkgever eenvoudigweg afgezien van het verhaal van de afkoopsom. De Belastingdienst kwam hierachter tijdens een boekenonderzoek naar de aanvaardbaarheid van (ondermeer) de loonbelastingaangifte van de werkgever, dat zich specifiek richtte op het afzien van of kwijtschelden van vorderingen op werknemer wegens voortijdige beëindiging van leasecontracten bij uitdiensttreding. De Belastingdienst merkte de kwijtgescholden c.q. niet-verhaalde afkoopsommen aan als loon en legde een naheffingsaanslag op. Hiertegen heeft de werkgever bezwaar gemaakt en vervolgens ook beroep bij de rechter ingesteld.

In de procedure stelt de werkgever dat de gemaakte afspraken over het kwijtschelden moeten worden gezien al een reguliere wijziging van de arbeidsovereenkomst voorafgaand aan de beëindiging van het dienstverband en niet als een kwijtschelding van een vordering. Ten aanzien van het niet verhalen van de afkoopsom stelt de werkgever dat als de betreffende werknemers die afkoopsom wel betaald zouden hebben, die betaling zou moeten worden aangemerkt als negatief loon of als bijdrage voor privégebruik van de auto. De Belastingdienst betwist die stellingen.

De rechter komt tot de conclusie dat het kwijtschelden en het niet verhalen beiden dienen te worden gezien als een kwijtschelding door de werkgever van een vordering op de werknemer in het kader van de beëindiging van het dienstverband. De niet verhaalde dan wel kwijtgescholden afkoopsommen moeten daarom worden aangemerkt als belastbaar loon uit (vroegere) dienstbetrekking. De werkgever moet dus de naheffingsaanslag voldoen.

De les die uit deze uitspraak getrokken moet worden is dat u goed moet opletten wanneer u wilt besluiten om de afkoopsom van een leaseauto kwijt te schelden aan of niet te verhalen op een werknemer. Wij raden u aan om de afspraken hierover helder op papier vast te leggen. Indien sprake is van een kwijtschelding, dient hierover loonbelasting te worden ingehouden. Doet u dat niet, dan kan dit tot jaren later resulteren in een naheffing.

Overigens zijn er uitspraken van kantonrechters die bij ontslag op initiatief van de werkgever bepalen dat de werkgever de afkoopsom niet mág verhalen op de werknemer. Over de vraag of ook dan het niet-verhaalde bedrag als loon moet worden aangemerkt biedt deze uitspraak geen uitsluitsel. Het is dus belangrijk om in ieder individueel geval te bezien of het niet-verhaalde bedrag wel of niet als loon kwalificeert.

Bron: Nieuwsbrief Arbeid & Medezeggenschap Dijkstra Voermans Advocatuur & Notariaat