Verplichte bedrijfskleding? Echt niet!

Kun je als werknemer te allen tijde verplicht worden om bedrijfskleding te dragen?
De kantonrechter in Hoorn moest laatst oordelen over een werkneemster die weigerde verplicht gestelde bedrijfskleding (een polo) te dragen. Door haar zwaarlijvigheid schaamt werkneemster zich voor haar lichaam. De werkgever heeft ontbinding van de arbeidsovereenkomst verzocht, omdat de werkneemster na herhaaldelijke verzoeken blijft weigeren om de polo te dragen.

De beoordeling door de rechter
Werkgever heeft de bevoegdheid om bedrijfskleding in te voeren. De kantonrechter beschouwt dit echter wel als een wijziging van de overeengekomen arbeidsvoorwaarden, omdat deze afwijkt van de eerder wel toegestane eigen kleding. Werkgever heeft een gerechtvaardigd belang bij de invoering van de polo’s. De herkenbaarheid van de medewerkers en de professionele uitstraling van haar personeel zijn legitieme doelen. Bovendien is de invoering van de polo een passend en noodzakelijk middel.

De vraag is of werkgever in strijd handelt met het goed werkgeverschap door in het geval van werkneemster geen uitzondering te maken. De bezwaren van werkneemster gaan verder dan een persoonlijke voorkeur en komen niet alleen voort uit onwil. Het tast de eigenwaarde en het zelfvertrouwen van werkneemster aan. Werkneemster is zelfs bereid haar dienstverband van 13 jaar waarin ze goed functioneert op het spel te zetten. De kantonrechter leidt hieruit af dat de weigering kan voortkomen uit psychische klachten. Indien de werkneemster door het verplicht dragen van de polo mogelijk (psychische) schade zou kunnen leiden, is dat een reden om de belangenafweging in het voordeel van werkneemster uit te laten vallen. Als goed werkgever had men hier haar bedrijfsarts of een ter zake deskundig persoon moeten inschakelen om te onderzoeken of werkneemster (psychische) schade zou ondervinden van het dragen van de polo. Nu werkgever dit heeft nagelaten heeft de kantonrechter te weinig informatie om te kunnen beoordelen of werkneemster op goede gronden de polo weigert te dragen. De kantonrechter wijst het ontbindingsverzoek af.

Tip!
Het laten dragen van bedrijfskleding valt in beginsel onder het instructierecht dat een werkgever heeft op grond van artikel 7:660 BW. Met een beroep op dit instructierecht kan een werkgever een groep werknemers of individuele werknemers instrueren om bepaalde bedrijfskleding te dragen.

Let op, de invoering van (nieuwe) bedrijfskleding kan onder omstandigheden worden bezien als een (éénzijdige) wijziging van arbeidsvoorwaarden. Of een werknemer het dragen van dergelijke kleding mag weigeren en de werkgever een uitzondering dient te maken, hangt uiteindelijk af van een belangenafweging. Het is dus belangrijk om goed te kunnen onderbouwen waarom je als werkgever de kleding belangrijk vindt en om goed na te gaan wat er bij de werknemer aan in de weg staat om de kleding te dragen. Het zal slechts in uitzonderlijke gevallen mogelijk zijn om als werknemer een dergelijke instructie te weigeren. De situatie die hier werd beoordeeld door de kantonrechter was dus bijzonder.

Heb je vragen of opmerkingen over dit onderwerp? Neem dan contact op met Janneke Mobron via janneke.mobron@dvan.nl.